Armoede en de eerstelijns juridische dienstverlening

Een bijdrage aan de hervorming van de eerstelijns juridische dienstverlening door kansarme ogen

Als gevolg van de Zesde Staatshervorming werd de inrichting van de eerstelijns juridische dienstverlening, samen met de Justitiehuizen, overgebracht naar de regio’s. Voor Vlaanderen werd het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin hiervoor verantwoordelijk.

Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen, merkt terecht op dat de wijze waarop de eerstelijns juridische dienstverlening georganiseerd wordt moet worden herbekeken. Vandaag wordt deze dienstverlening gefragmenteerd aangeboden, met als enige sturing de Commissies Juridische Bijstand die per gerechtelijk arrondissement een eigen werkmethode hanteren.

De taken en opdrachten van de, nu Vlaamse, Justitiehuizen zullen worden herdacht. Welke plaats de eerstelijns juridische dienstverlening krijgt binnen die Vlaamse Justitiehuizen is vooralsnog een vraagteken.

Caritas Vlaanderen wil zich in deze aanbevelingen focussen op de toegang tot de eerstelijns juridische dienstverlening voor mensen in (kans)armoede. Zij ervaren, zo blijkt verder in dit rapport, verschillende drempels die niet mogen genegeerd worden wanneer we nadenken over de wijze waarop we de eerstelijns juridische dienstverlening in de toekomst willen inrichten.

Om tot onze aanbevelingen te komen, namen we een steekproef af bij coördinatoren of medewerkers van erkende Verenigingen waar armen het woord nemen of Welzijnsschakels. Hun ervaringen en kennis zijn onmisbaar en vormden een belangrijke basis voor onze adviezen.

Daarnaast waren er gesprekken met enkele belangrijke stakeholders en deden we beroep op het, pas gepubliceerde, Tweejaarlijks Verslag 2014-2015 van het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting. Zij gingen op hun beurt in gesprek met mensen in armoede, mensen uit verenigingen en verschillende (ook andere) stakeholders.

Op die manier hopen we een gestoffeerd en waardevol rapport af te leveren, waar rekening mee gehouden kan worden bij het hertekenen van een belangrijke publieke dienst, die de eerstelijns juridische dienstverlening zeker is.

 Caritas Rapport: Armoede en de eerstelijns juridische dienstverlening