Interview Marion Kussner, maatschappelijk werker bij het CAW

Vanuit het CAW Antwerpen nam Marion Küssner het beheer van de referentieadressen in 2018 op zich. In haar hulpverlening stond empowerment centraal. Heel gedreven nam ze het op voor de Roms ten aanzien van allerlei ontoegankelijke diensten en instanties, tegelijkertijd werden de Roms ook sterk op hun eigen verantwoordelijkheden gewezen.

Marion Kussner: “Tijdens mijn studies ging ik op inleefreis bij Sant’Egidio en ontmoette ik zo de woonwagenbewoners op het residentiële terrein te Wilrijk. In 2018 solliciteerde ik bij het wijkteam Luchtbal van het CAW. Ik ontmoette er Joëlle Moers, die via de dienst Atlas, Integratie en Inburgering Antwerpen het referentieadres beheerde. Het project bij Atlas werd stopgezet en de dienst ging over naar het CAW, waar ik als hulpverlener aan de slag ging. Ik begeleidde de Roms in hun administratie, hun zelfstandig ondernemerschap en probeerde hen bewust te maken van het belang van onderwijs. De Roms konden bij mij twee keer per week naar het kantoor komen en ik was ook twee dagen telefonisch bereikbaar.

Niet overnemen, wel op weg helpen

De meeste Roms konden hun plan echt wel trekken. Ik heb hen steeds behandeld zoals de andere cliënten van het CAW. Zoals in de andere wijkteams was onze aanpak om het werk van de mensen niet over te nemen, maar hen wel op weg te helpen. Vanuit een krachtgerichte aanpak trachtten we om de Roms zelfstandigen te maken. Indien iemand niet in staat was om een document in te vullen, hielpen we om dit te doen. Indien we hiervoor niet bevoegd waren, zochten we uit welke dienst dit wel kon doen.

Mijn werk bestond eruit om hun problemen te helpen oplossen. Mijn aanpak was dan: Het probleem is daar. Welke stappen kunnen we ondernemen om dat probleem op te lossen? Wil de betrokkene dat het probleem opgelost geraakt? Ik fungeerde als brugfiguur. Maar zij dienden wel mee te werken: aanwezig te zijn op afspraken, zelf de handen uit de mouwen te steken. Ik wees hen op hun verantwoordelijkheden in de samenleving.

Ik hield de schoolloopbaan van de kinderen in het oog. Daarvoor diende ik eerst het vertrouwen van de ouders te winnen. Maar gaandeweg stelden ze zich open en brachten ze mij soms in contact met de school of vroegen mij raad hoe ze een school konden vinden.

Ik diende duidelijk te zijn: als iemand onaangekondigd te laat kwam, liet ik hem/haar niet meer binnen. Als iemand zijn/haar post niet eens in de zes maanden kwam ophalen, ondanks de vele pogingen om contact te leggen, schreef ik hem/haar uit. Het was nodig dat ik grenzen stelde, want de Roms leven in een ander ritme.

Geen hokje

De Roms ga ik nooit vergeten, want ze hebben mij geraakt. Zij namen mij zoals ik ben en verwachtten hetzelfde van mij. Ik stak hen niet in een hokje, maar behandelde hen als gelijken. Ik denk dat de Roms baat hebben bij een geïntegreerd beleid en positieve discriminatie van hun doelgroep door de overheid. De Roms tonen de bereidwilligheid en het enthousiasme en staan ervoor open, wanneer er voor hen een plan klaar zou liggen. Het werk dat ik deed, en dat Caritas Vlaanderen van mij overneemt, blijft in tussentijd werkelijk belangrijk. Door ons krijgen de mensen die niets anders hebben dan hun woonwagen, toegang tot bepaalde rechten. Anders zouden ze mutualiteit, kinderbijslag, steun van het OCMW, enz. missen. Maar we blijven ook belangrijk om de kinderen te ondersteunen, want zonder ons blijven ze volledig buiten de radar. Zij weten bovendien dat ze bij ons terecht kunnen met vragen en problemen."