Projectbezoek Den Tember
Historiek
In 2015 werd in Scherpenheuvel het opvangcentrum voor vluchtelingen ‘Peeterskasteel’ geopend. Nog dat jaar deed de school ‘t Karakolleke een oproep om kleding in te zamelen voor de mensen uit het centrum. Het oudercomité stond in voor de inzameling en de sortering van de kledij. Samen met zes andere vrijwilligers zette Nicole Joillet zich hier voor in. Ze verzamelden en sorteerden de kledij in het opvangcentrum. Nicole engageerde zich om er ook brei-, haak- en naailessen te geven. Door weer andere vrijwilligers werden huiswerkbegeleiding, praatcafés, uitstappen en spelactiviteiten georganiseerd. De kledinginzameling was zo’n succes dat de ruimte in het opvangcentrum niet meer voldeed.
‘Den Tember’ opende in 2018 zijn deuren. Caritas International.be betaalde de huur van het gebouw (een voormalig postsorteercentrum) van De Post en verhuurde een deel van het gebouw onder aan De Voedselbank. Nicole nam vrijwillig de coördinatie op. Samen met vrijwilliger Lisette draagt zij tot op vandaag de werking van het centrum.
Over de dagelijkse werking
Vrijwilliger Nicole vertelt: “Vrijwilligers uit het opvangcentrum komen hier helpen met de activiteiten: kasten opruimen, dozen leegmaken, kleding uithangen, poetsen. Het is een bont gezelschap: Irakezen, Iraniërs, Syriërs, El-Salvadorianen, Palestijnen, Nigerianen, Somaliërs, Burundezen, … . Ik zie veel verschillende culturen. Irak en Iran zijn vijanden van elkaar, maar toch zie ik hier nooit onenigheden. Hier, in Den Tember, werken ze samen. En ze komen graag, want zij komen naar mij toe met de vraag om te helpen. Ik moet denk ik zelfs een beurtrol opmaken (lacht).”
“Wanneer het opvangcentrum hier kwam, was er veel buurtprotest. Maar ik denk dan: mijn eigen vader is krijgsgevangen genomen in de Tweede Wereldoorlog. Mijn moeder is toen samen met mijn twee zussen en haar schoonouders moeten vluchten. Ik hoop dat ik dit nooit moet meemaken. Ik heb respect voor de vluchtelingen die hier komen. Als ik van hen hoor wat ze allemaal meegemaakt hebben… Natuurlijk zijn er ook dingen die mij soms storen, maar ik respecteer hen en dat respect is wederzijds.”
“De bezoekers van Den Tember zijn de bewoners van het Peeterskasteel en erkende vluchtelingen uit Diest, Aarschot en Bekkevoort en mensen die doorgestuurd zijn vanuit het CAW van Diest en het OCMW. Voornamelijk door mond-aan-mond reclame komen ze hier terecht. De voedselbank staat open voor mensen die doorgestuurd zijn vanuit het OCMW en erkende vluchtelingen.”
“Mensen komen spullen binnenbrengen tijdens de openingsuren. Dat is kledij, babymateriaal, bad- en keukenhanddoeken, huisraad, maar ook soms een zetelbed of andere meubelen. Ik weiger niets. Vuile kledij geven we een wasbeurt. Daarna sorteren we alles op maat. Kasten, stoffen en autostoelen brengen we stuk voor stuk in de winkel, niet allemaal tegelijk, we zijn er zuinig op. De binnengebrachte boeken verkopen we jaarlijks op de streekproductenmarkt van de abdij van Averbode. De opbrengst gebruiken we hier voor de werking.”
Foto: Vrijwilliger Nicole Joillet in Den Tember
Enkele getuigenissen
Vrijwilliger Nicole vertelt: “Hier komen mensen van zoveel verschillende nationaliteiten met elk hun eigen verhaal. Soms vluchten mensen, omdat ze bedreigd worden. Zo hoorde ik van El-Salvadorianen dat hun zonen al wat ouder waren geworden en de bendes aan hun deur kwamen om te ronselen. Van een Afghaan eiste de Taliban om strategisch belangrijke informatie die hij voor zijn werk verzamelde, te delen. Andere keren is mishandeling de oorzaak. Zo geldt in Afghanistan de traditie dat weduwen moeten hertrouwen met de broer van hun overleden echtgenoot, en worden meisjes soms op jonge leeftijd uitgehuwelijkt op basis van financiële criteria. Vrouwenrechten staan soms onder druk, en wanneer je ervoor opkomt, kan het je ook duur te staan komen, zoals bij een Burundese vrouw die ik hier ontmoette.”
“Ik sta ervan te kijken hoeveel vluchtelingen goed opgeleid zijn in hun thuisland. Ze hadden er een carrière opgebouwd en moeten dan hier van nul herbeginnen. Ze spreken hier de taal niet, maar zijn gedreven om te leren en om vooruit te gaan in hun leven. Anderen zijn dan weer analfabeet en wanneer ze dan, onze taal nog niet machtig, zelfstandig op pad gestuurd worden naar de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel, is het nodig hen te ondersteunen. Na een kennismaking en wanneer zij voldoende vertrouwen in mij kunnen stellen, vergezel ik hen op het openbaar vervoer naar de Dienst. En wanneer de gesprekken bij de Dienst goed meevallen, gaan we samen nog een theetje drinken (lacht). Maar er zijn ook keren dat ze uitgeput en teleurgesteld van zo’n gesprek terugkeren, en dan vang ik hen zo goed als ik kan op.”
“Terwijl zij hier wachten op hun erkenning, kunnen hun kinderen naar school, en het verheugd me dan te vernemen dat het de kinderen het goed doen op school. Andere kinderen treffen het minder goed, hebben medische opvolging nodig na wat ze in hun thuisland hebben meegemaakt. Soms vergezel ik hen dan naar de arts.”
“Ik weet niet wat de toekomst brengt voor Den Tember, maar ik merk hoe hard dit centrum nodig is. De mensen voelen zich hier nuttig. Ze kennen het systeem van tweedehandskledij vaak niet, en ervaren het positief. Het is bovendien niet alleen een kledijverdeelcentrum, maar ook een plek van ontmoeting.”
Vrijwilliger Lizette, die samen met Nicole de dagelijkse werking van Den Tember coördineert, vertelt: “Ik ben gepensioneerd en zocht een nuttige vrijetijdsbesteding. Ik ben niet alleen hier actief, maar doe ook vrijwilligerswerk bij Samana, Okra en in het rusthuis. Ik doe het vanuit een christelijke motivatie. In Den Tember ben ik ingerold, omdat ik vrijwilliger ben bij De Voedselbank. Ik leeg de verzamelde kledingzakken, sorteer de kleding, en houd hier de boel op orde.”
“Ik blijf liever meer op de achtergrond dan Nicole. Ik ben niet geïnteresseerd in de context van onze bezoekers. Ik ga ervan uit dat wanneer mensen hier komen, ze dat ook gewoon nodig hebben. Ik heb ook niet het gevoel dat ik hen meer zou kunnen helpen, dan alleen praktisch bijstaan. Ik ken de weg naar de instanties niet. Ik luister gewoon naar hun verhaal en soms pakken we elkaar eens stevig vast.”
* Fictieve naam
Praktisch
Den Tember
Ernest Claesstraat 69
3271 Scherpenheuvel-Zichem
Google maps
Openingsuren:
woensdag: 9u30 – 16u30
Derde zaterdag van de maand: 10u – 16u