Bevraging
Aan de hand van kwantitatief onderzoek bevroeg Caritas Vlaanderen in het najaar van 2019 2.608 Vlaamse meisjes en jonge vrouwen tussen 12 en 25 jaar. Daarnaast deden we een diepte-interview bij vier meisjes die aangaven in een situatie van menstruatiearmoede te leven.
5% van de Vlaamse meisjes bleef al eens weg van school omdat ze geen geld had om menstruatie-producten te kunnen kopen.
Bij jonge meisjes die leven in materiële deprivatie miste 15% al eens school bij gebrek aan menstruatieproducten.
In Vlaanderen heeft 12% van de meisjes tussen 12 en 25 jaar al wel eens niet genoeg geld gehad om menstruatieproducten te kunnen kopen.
Bij meisjes die leven in materiële deprivatie loopt dit op tot 45%.
Ongeveer 11% van de Vlaamse meisjes leende al eens menstruatieproducten omdat ze er zelf geen geld voor had.
De helft van de Vlaamse meisjes gebruikte al wel eens een dubbel gevouwen zakdoek of een dubbele onderbroek omdat ze geen menstruatieproducten had.
Meisjes in materiële deprivatie doen dit vaker dan anderen: 65% van de meisjes in materiële deprivatie zoekt een andere oplossing.
En ook nog:
- De mentale impact van het niet kunnen aankopen van menstruatieproducten is groot. Het zorgt voor stress en angst voor lekken.
- Ongeveer 4% van de Vlaamse meisjes past vrijetijdsplannen aan omdat ze geen financiële middelen hebben om producten te kunnen kopen.
- Maandverband blijft het populairste menstruatieproduct: 90% van de Vlaamse meisjes gebruikt het, tegenover 64% tampons en 8% menstruatiecups.
- Een aantal Vlaamse meisjes neemt de pil door, omdat dit goedkoper is dan dure menstruatieproducten.
Ga naar het rapport 'Dubbel taboe' en leer meer over de onderzoeksresultaten
Beleidsaanbevelingen aan de overheid
- Zorg voor extra middelen via OCMW’s
-
Geef gezinnen met een gezinsinkomen onder het REMI (Referentiebudget Menswaardig Inkomen) een aanvullende steun voor het aankopen van menstruatieproducten, rekening houdend met de gezinssituatie, nl. voor vrouwen en meisjes tussen 11 jaar en 45 jaar. Dit kan door het budget specifiek te koppelen aan de aankoop van menstruatieproducten of door de lokale steunbarema’s te verhogen.
-
Gebruik de toelage voor participatie en sociale activering van de POD Maatschappelijke Integratie aan de OCMW’s om menstruatieproducten voor gezinnen met een gezinsinkomen onder het REMI terug te betalen, zoals dat al gebeurt voor de eerste leeftijdsmelk voor baby’s. Meisjes en vrouwen kiezen er niet voor om elke maand menstruatieproducten aan te moeten kopen. Het getuigt van een zekere solidariteit tussen geslachten en generaties om er samen voor te zorgen dat elke vrouw kan beschikken over veilige en propere menstruatieproducten.
-
-
Verhoog inkomens en uitkeringen tot boven de Europese armoedegrens. Het niet kunnen kopen van menstruatieproducten hangt samen met een gebrek aan financiële middelen. Vanuit die optiek is het logisch om inkomens uit arbeid of via de sociale bescherming en uitkeringen op te trekken tot boven de Europese armoedegrens. Op die manier verzeker je een menswaardig bestaan voor elke burger.
-
Wendt het budget voor flankerend onderwijsbeleid aan om maandverbanden aan te bieden aan scholen (derde graad van de lagere school en in de secundaire scholen), zodat zij dit niet via reguliere werkingsmiddelen of ouderbijdragen moet financieren.
Caritas Vlaanderen schat de totale kostprijs hiervan op maximaal 10.810.525 euro.
Voltijds secundair onderwijs
Deeltijds beroepssecundair onderwijs
meisjes
meisjes met schooltoelage
meisjes
meisjes met schooltoelage
Aantal leerlingen
227.590
88.916
2.717
1.978
Prijs maandverband per schooljaar (in euro)
10.810.525
4.223.510
129.057,5
93.955
Schatting prijs maandverband per schooljaar:
5 stuks x 5 dagen x 10 maanden = 250 stuks
250 x 0,19 euro (gemiddelde prijs maandverband) = 47,5 euro
Wij hadden in ons rapport 'Dubbel Taboe' van 2019 al enkele beleidsaanbevelingen geformuleerd. N.a.v. de ontwikkelingen sindsdien hebben we deze aanbevelingen aangepast.
Onderteken jij ook onze petitie?
...waarin we vragen naar extra ondersteuning van de overheden op federaal, Vlaams en lokaal niveau.
Recente ontwikkelingen rond menstruatiearmoede
Wat weekte ons onderzoek rond menstruatiearmoede uit 2020 los bij lokale organisaties en overheden? Wat is er in tussentijd aan gedaan? Wij proberen zoveel mogelijk acties te bundelen.
Aanbod Caritas rond menstruatiearmoede
Helpdesk en educatieve workshop
Wij bieden een gratis educatieve workshop van 1 lesuur voor scholen, met name voor leerlingen van 5de leerjaar tot 2de middelbaar.
Aan leerkrachten bieden we a.d.h.v. een forum en directe hulplijn een manier om uit te wisselen over goede praktijken, problemen en vragen rond menstruatiearmoede.
Stappenplan
Op basis van feedback van scholen ontwikkelden we een stappenplan of gratis inspiratiegids voor scholen om een project rond menstruatiearmoede op te zetten.
Consortium menstruatiewelzijn
Caritas Vlaanderen is trekker van een Consortium Menstruatiewelzijn dat tal van partners rond menstruatiewelzijn verbindt. In het derde kwartaal van 2024 plannen we bovendien de publicatie van een gezamenlijke website waar geïnteresseerden alle info terugvinden rond het thema.
Caritas Vlaanderen sprak met...
een panel over menstruatiearmoede op school
Tijdens het webinar deelden we ons Stappenplan om op school een duurzaam project op te zetten tegen menstruatiearmoede. Daarnaast gingen we in gesprek met een panel van experts uit onderwijskoepels, de overheid en het lerarencorps over wie kan ondersteunen en wat de meest efficiënte aanpak is.
Ervaringsdeskundigen
Vier vrouwen getuigden anoniem over hun ervaringen met menstruatiearmoede.
Plan International NL
Caritas Vlaanderen sprak met Plan International NL over hun onderzoek 'Bloedserieus': een kwantitatief onderzoek naar menstruatiearmoede in Nederland.
De Bovengrondse
Caritas Vlaanderen sprak met De Bovengrondse over hun onderzoek 'Verkenning van menstruatiearmoede in Nederland': een kwalitatief onderzoek naar menstruatiearmoede in Nederland.
BruZelle
Caritas Vlaanderen sprak met BruZelle over het belang van hun werk: zij verzamelen maandverband om het op hun beurt gratis te verdelen aan de mensen die er nood aan hebben.
Gerelateerde artikels
Caritas Rapport ‘Dubbel Taboe’
Help ons helpen!
Steun jij ons ook? Alvast bedankt!