Sint-Vincentius Alken

In 't kort

vrijwilligersvereniging in Alken
1 van de 37 Sint-Vincentiusverenigingen in Limburg
verdeling van voeding en materiële hulp (kleding, schoenen, speelgoed, beddengoed, ...)
sinds kort ook een studiefonds

Dagelijkse werking

Sint-Vincentius Alken is één van de 37 Sint-Vincentiusverenigingen in Limburg. Al ruim 30 jaar lang zorgen vrijwilligers er voor de basisbehoeften voor wie in armoede leeft. Recent wordt er ook ingezet op studiebeurzen. Caritas Hulpbetoon ging in gesprek met co-voorzitter Lieve Schepers en secretaris Paul Dirickx.

Lieve: “Onze Alkense afdeling bestaat 30 jaar en biedt momenteel aan 75 gezinnen maandelijks een voedselpakket en goede kleding. Het gaat daarbij om een 200-tal personen. Alken telt 11.000 inwoners, waarvan 1,7% in verborgen armoede leeft. Ze halen het einde van de maand niet zonder onze hulp.”

Paul: “Het OCMW screent deze mensen op basis van een aantal voorwaarden zoals leefloon, schuldbemiddeling en budgetbeheer. Eens gescreend kunnen deze mensen naar ons doorverwezen worden voor voeding, kleding, beddengoed, schoeisel, linnengoed en hygiënische- en toiletproducten. Sommige mensen komen vanuit het CAW. We merken wel dat het voor die mensen altijd een drempel is. Sommigen wachten te lang, zelfs tot het water aan hun lippen staat. Wanneer zij voor het eerst komen, voeren we een zo aangenaam mogelijk kennismakingsgesprek. Daaruit maken we dan op wat hun noden zijn.”

Aanbod voeding

Lieve: “ Er is een lijst waarop de mensen kunnen aanduiden wat ze nodig hebben. Ook wordt er regelmatig een bevraging gedaan naar specifieke noden.Wanneer de mensen hun voeding komen halen, kunnen ze op een lijst aanduiden wat ze nodig hebben. Dan maken we het pakket op maat, wat ze wel fijn vinden. Er wordt ook rekening gehouden met het aantal gezinsleden. Sinds kort organiseren we ook een groenten- en fruitbeurs. Deze producten worden gesponsord door de gemeente. Van hen krijgen we ook de fysieke ruimte om ons werk te doen, samen met andere organisaties zoals Rozenrood en een weggeefwinkel. Voeding ontvangen we via de voedselbank. Wij zijn één van de 40 Limburgse verenigingen die aankloppen bij de Voedselbank om producten te gaan ophalen. Bij Delhaize mogen we producten halen die die dag vervallen. We moeten er dan voor zorgen dat de koude keten niet wordt doorbroken. Dat gaat om vleeswaren, brood, diepvriesmaaltijden en zuivelproducten. Onze vrijwilligers gaan die ’s avonds ophalen en bergen ze hier op in diepvriezers. Ook de lokale aardappelhandelaar schenkt maandelijks de nodige hoeveelheid aardappelen. Kleine handelaars uit de regio doneren aan ons. Tenslotte zijn er ook hygiënische toiletproducten en basisvoeding die we voordelig aankopen bij de sociale kruidenier. En waar we een tekort hebben, vullen we aan dankzij een eigen budget dat door onze donoren is bijeengebracht.”

Andere noden

Paul: “Naast voeding komen de mensen ook voor andere noden bij ons. Kledij en schoenen hoeven ze nooit aan te kopen. Met de inzet van onze vrijwilligers wordt gedoneerde kledij nauwkeurig gesorteerd en in ons winkeltje op kapstokken aangeboden. We houden alleen de beste kleding en schoenen. Het aanbod is groot genoeg. Twee keer per jaar organiseren we in de gemeente een kledingophaalactie aan huis. Met Pasen organiseert de parochie een inzamelactie. Bij verjaardagen geven we kinderen tot 12 jaar een gepersonaliseerd cadeautje. Ook bij feestdagen als Kerstmis of Pasen delen we geschenkjes uit. Dat kunnen we dankzij de hulp van lokale handelaars en serviceclubs. En tegen de zomervakantie aan en met Sinterklaas organiseren we een speelgoedbeurs. Dat speelgoed wordt stuk voor stuk nagekeken door onze vrijwilligers en uitgestald in onze winkel. Hier kunnen de ouders komen kiezen wat voor hun kinderen fijn is. Bij een wijkkermis wordt er vaak een barbecue georganiseerd, waarvoor een deelnameprijs van 20 euro wordt gevraagd. Deze mensen kunnen dat niet betalen. Wij onderhandelen dan een goede prijs met de organisatie en passen dan een groot stuk bij uit onze kas. Wanneer er in onze gemeente een circus neerstrijkt, dan gaan we onderhandelen met die directie. Zij zijn bereid geweest om onze 150 van onze kinderen gratis te ontvangen.”

Lieve: “Er komt heel wat werk bij kijken. Gelukkig kunnen we rekenen op een 30-tal vrijwilligers. Samen verstrekken we hier onze hulp op drie namiddagen per maand. De zorgbehoevenden kiezen wanneer zij langskomen. Maar er komt meer werk bij kijken dan alleen de open dagen. We moeten alles sorteren, uitpakken en in de rekken zetten. We nemen geen vrijwilligers uit onze doelgroep, want dat is een vorm van belangenvermenging. Andere gezinnen zouden dit kunnen interpreteren als dat zij bevooroordeeld zijn.

Paul: “We bieden hulp bij heel wat praktische zaken, maar mensen willen hier zeker ook hun hart eens luchten. Ze hebben vaak de nood aan een gewoon gesprek, met iemand die hun situatie kent en begrijpt. Daar maken we graag tijd voor.”

Partners

Lieve: “We hebben een provinciaal project met de andere Sint-Vincentiusverenigingen lopen rond energiearmoede. De meeste mensen uit onze doelgroep hebben thuis energieverslindende installaties zoals diepvriezers en gloeilampen. De meeste hebben een budgetmeter, anders geraken ze er niet. We zijn de uitdaging aangegaan om bij de mensen thuis alle gloeilampen te vervangen door spaar- of ledlampen. We hebben met steun van de Provincie en de Koning Boudewijnstichting 1000 lampen hiervoor kunnen aankopen.

Via sponsoring hebben we een aantal energiezuinige diepvriezers in bruikleen kunnen geven aan gezinnen die daar voordien niet over beschikten. Op deze manier kunnen zij de gekregen diepvriesproducten veilig stockeren."

Paul: “We krijgen steun van verenigingen zoals Chiro en Scouts die halfjaarlijks mee kledij ophalen. We staan ook in verbinding met service clubs, bedrijven en scholen. De leerlingen van het zesde leerjaar van één school komen hier jaarlijks op bezoek en brengen elk een zelf samengesteld pakje mee. Een andere school organiseert een Kerstmarkt met pakjes van de kinderen. Steun aan een goed doel staat ook in de jaardoelstellingen van lokale verenigingen zoals Markant, Neos, Ferm…die zich dan tot ons richten. Soms mogen we ook naar een vereniging om onze werking voor te stellen en steun te vragen. Mensen doneren ons kleding en de overschotten van kleding brengen we naar de kringloopwinkel, waarvoor we een centje krijgen. Dat geld besteden we dan aan voeding.”

Aparte aanpak in Covid-crisis

Paul: “Tijdens die lange coronatijd hebben we onze aanpak moeten herzien. We zijn één van de weinige verenigingen hier in de regio die zijn blijven voedsel bedelen. Dat deden we via pakketten aan huis. We kregen hiervoor steun van de gemeente en het OCMW: medewerkers werden vrijgegeven – want de culturele diensten waren gesloten – en zij namen het vervoer op en zorgden voor de logistiek. Met een minimum van mensen hebben we pakketten gemaakt en routes uitgetekend en aan huis geleverd.”

Samenwerking OCMW

Lieve: “Ons aanbod is aanvullend op dat van de gemeente en het OCMW. We krijgen veel steun van hen, maar we blijven voldoende onafhankelijk. We nemen hun aanbod in geen geval over, maar werken wel heel goed samen. Die band met het OCMW was er van in het begin. Op de maatschappelijke dienst van het OCMW maakten ze vroeger voedselpakketten klaar met voeding van de Voedselbank, om mee te geven aan de mensen die op gesprek kwamen. De secretaris van het OCMW heeft dan destijds samen met een lokale bankier de Sint-Vincentiusvereniging Alken opgericht. Hij is nog steeds erevoorzitter en zijn echtgenote was onze eerste voorzitter. Onze Sint-Vincentiusconferentie is een feitelijke conferentie net zoals de andere 36 Sint-Vincentiusconferenties. De provinciale afdeling is een vzw.

V.l.n.r.: Lina D'Amico (Caritas Hulpbetoon), Jef De Lombaerde, Lieve Schepers, Paul Dirickx

Studiefonds

Paul: “Het meest recente initiatief van de Vincentiusvereniging is het studiefonds. Sommige gezinnen komen hier van generatie op generatie voedselpakketten halen. Dit bracht ons op de gedachte om meer structurele hulp te bieden. Eigenlijk is onze betrachting om de mensen met een duwtje in de rug weer op de rails te krijgen. Dat was de reden om een studiefonds op te richten. Dit project wordt ondersteund door Caritas Hulpbetoon en enkele serviceclubs die speciaal inzetten op het bestrijden van de kinderarmoede. We merken dat de opvoeding en het gebrek aan begeleiding vaak aan de basis liggen van die generatiearmoede. Jongeren komen in het bijzonder onderwijs terecht en stoppen zo snel als ze kunnen met studeren, soms rond de leeftijd van maar 16 jaar. We zijn er nochtans van overtuigd dat sommige kinderen wel de capaciteiten hebben om een hoger studieniveau te behalen. Een diploma of beroepscertificaat is een manier om uit de armoede te geraken. Met dit studiefonds willen we ouders motiveren om hun kind verder te laten studeren. Daarom hebben we de hulp ingeroepen van iemand met deskundige ervaring in deze materie: Jef De Lombaerde, gepensioneerd schooldirecteur bij de paters Assumptionisten in het naburige Zepperen. Hij volgt elk dossier op en stelt voorwaarden aan onze steun: hij bekijkt de schoolresultaten en gaat op basis daarvan in gesprek met de ouders. Momenteel begeleiden we op deze manier een zestal studenten.”

Jef: “We kenden wel vanuit de scholen de problematiek van kansarme gezinnen maar waren nog nooit aan huis geweest om hierin begeleiding aan te bieden. Maar dat is een positieve ervaring geweest: we betrachten de mensen te helpen, zonder hen in hun waardigheid aan te vallen.

Op basis van een vragenlijst hebben we de mensen aan onze receptie bevraagd en op basis daarvan hebben we een selectie gemaakt van de kinderen en jongvolwassenen die we willen ondersteunen. We steunen discreet, want we kunnen dat helaas niet voor iedereen doen.”

Getuigenissen

Lieve: “Lara* en haar kinderen vormen één van de gezinnen die we begeleiden. Zij is een alleenstaande moeder met drie kinderen. Twee van haar kinderen zitten in het middelbaar, en zij ondervonden in corona problemen omdat het gezin slechts over 1 tablet beschikte. De zonen dreigden achterop te geraken, omdat zij niet alle digitale lessen konden volgen. Wij hebben hen een laptop in bruikleen gegeven, opdat zij verder konden. Bovendien hebben we 500 euro voorzien die we, op basis van schoolfacturen en boekenrekeningen, aan elk van de jongens uitkeren.”

Jef: “Voor twee hogeschoolstudenten hebben wij het inschrijvingsgeld betaald, voor een andere student hebben we een printer aangekocht opdat hij zijn masterproef kan afdrukken. Voor andere middelbare scholieren betalen we de schoolrekeningen. Maar de voorwaarde voor die steun is dat zij zinvol is. Daarom vragen we inzicht in de schoolresultaten. Dat zorgt bovendien voor een extra stimulans. Ik probeer hen, vanuit mijn beroepservaring, ook richting te geven in de studiekeuze. Ze zullen niet gemakkelijk de stap naar het CLB zetten; die drempel is voor hen nog te hoog. Ik probeer een persoonlijke relatie met de mensen op te bouwen. Maar we staan aan het begin van dit project en onze band moet nog verder groeien.”

Lieve: “Een gezin waaraan wij begeleiding geven moet nog een heel parcours doorlopen, wil het uit de armoede geraken. Ik zie het zo: de mensen hebben een inkomen, maar besteden het aan de verkeerde dingen en komen dan hier een voedselpakket halen. Soms moet je je iets kunnen ontzeggen om aan de basisbehoeften te kunnen voldoen. Wij stellen enkel vast, nemen hier geen standpunt in en mogen ook geen vooroordelen hebben. Onze taak is hen zo goed als het kan verder te helpen. De levensstandaard wordt, naar mijn idee, bepaald door de middenklasse en het consumptieniveau van de middenklasse lijkt alleen maar te stijgen, terwijl mensen in armoede ook meewillen. Dat is ook wel begrijpelijk.”

Paul: “Anna* is een alleenstaande moeder met vier kinderen. Ze is in scheiding en kan de huur niet alleen betalen. Daarom is ze uit haar huis ontzet en moet het dadelijk verlaten. Ze heeft een huurhuis op het oog maar ze staat er alleen voor en kan de huur niet betalen. Ze hoopt in tussentijd te kunnen worden opgevangen door vrienden. De wachttijden voor een sociale woning zijn immers veel te lang en die woningen lenigen zich niet altijd voor zulke grote gezinnen. Bij zulke situatie sta je met je rug tegen de muur.”

* Fictieve naam