| Caritas

In 't kort

Open huiskamer in Roeselare voor mensen in een kwetsbare situatie: bv. met een armoedeprobleem, een psychische kwetsbaarheid, gebrek aan sociale contacten, ...
Beleidswerk, samen met de ervaringsdeskundigen
Ontmoeting en ontspannende activiteiten
Kinderwerking (6-12 jaar), jongerenwerking 'Jakedoe' (12-18 jaar), JakedoePlus werking (18-30 jaar), volwassenenwerking.

Een beetje geschiedenis

Steven Decuypere, voorzitter ’t Hope vzw: “’t Hope vzw is opgericht in 1997. Er was hier in de buurt wel standaard materiële hulpverlening en voedselbedeling. Maar wat er ontbrak, was een plek waar de mensen op verhaal konden komen en elkaar ontmoeten. Want vaak denken mensen in een kwetsbare situatie alleen te staan met hun problemen op de wereld. Door hun verhaal te delen, vinden ze een stuk (h)erkenning. ’t Hope is dan begonnen met een maandelijkse gespreksavond voor volwassenen en een wekelijks koffiemoment. De werking was aanvankelijk dus een laagdrempelige ontmoeting. Maar vele verhalen die ze tegenkwamen waren gelijkaardig, de mensen stootten op dezelfde stukken van beleid die niet beantwoordden aan hun noden, ze bleken op dezelfde muren te botsen. Daarom zijn ze beginnen werken rond thema’s. Van die uitwisseling hebben ze teksten gemaakt en zijn ze begonnen met een sociaal-artistieke voorstelling: samen met een regisseur maakten ze er een theaterstuk van. Ondertussen zijn er een tiental voorstellingen gemaakt. Naderhand zijn we ons aanbod ook gaan doortrekken naar kinderen, met een toneel, een monoloog, een schaduwspel, …”

Volwassenenwerking

Elise Bekaert, verantwoordelijke Jakedoe bij ’t Hope: “Vzw ‘t Hope heeft verschillende groepswerkingen voor een doelgroep van 0 tot 99 jaar. Met de volwassenenwerking doen we aan beleidswerk en ontmoeting. We gaan samen met onze doelgroep werken rond bepaalde thema’s om dan naar de overheid toe te stappen om verandering teweeg te brengen. We gaan het gesprek aan met de ervaringsdeskundigen, leggen drempels bloot en gaan dan met partners uit de sector samenzitten om oplossingen te zoeken om deze drempels te overbruggen of weg te werken.

We doen dit vaak aan de hand van ontmoeting: iedere donderdag organiseren we bijvoorbeeld ‘Soep met babbeltjes’, waar we soep met brood aan 1 euro aanbieden. Iedere tweede dinsdag in de maand is er ‘Haptje en klaptje’, een gespreksavond waar we de jaarplanning onder de loep nemen en de mensen er één thema laten uitlichten dat we dan samen bespreken. Naar ontspanning en vrijetijd toe bieden we ook gezinsactiviteiten aan: een knutselnamiddag, bowlen, een uitstap, …”

Kinder- en jongerenwerking: ‘Jakedoe’

Elise: “We merkten dat de mensen vaak hun kinderen meenamen naar onze activiteiten. Aangezien zij weinig konden doen tijdens deze gespreksmomenten, beraadden we ons over de opstart van een jongerenwerking. Zo konden we ook al vroeger een verschil proberen te maken bij deze kinderen.

Onze kinderwerking is er voor kinderen van 6 tot 12 jaar, twee zaterdagen in de maand, waarbij we knutselen, een uitstap maken, … Onze jongerenwerking is er voor 12 tot 18-jarigen. Op woensdagnamiddagen staan onze deuren voor hen open en kiezen ze zelf de invulling en op vrijdagavonden is er een vaste activiteit, zoals koken, bowlen, …. Onze JakedoePlus werking is er voor de 18 tot 30-jarigen. We organiseren gespreksavonden met hen en ontspanningsactiviteiten, maar ze krijgen hier ook gewoon de kans samen te ‘hangen in de zetel’ en elkaar te ontmoeten.

Samen met onze jongvolwassenen van de JakedoePlus werking zetten we een sociaal-artistiek muzikaal traject op. We onderzochten het thema ‘Mentaal welzijn’. Jongeren getuigden over hun ervaringen via metaforen en artistieke beeldtaal. We maakten drie soundscapes waarin we de verborgen uitsluitingsmechanismen van onze jongeren zichtbaar maken. Die muziek hebben we dan gebracht op het openluchtfestival ‘Tuin der lusten’ hier in Roeselare.”

Beleidswerk

Steven: “Onze werking bestaat eigenlijk uit twee delen: laagdrempelige ontmoeting en de brede samenleving sensibiliseren. We komen naar buiten met de verhalen van ervaringsdeskundigen, zoals op zo’n festival. Maar we maken evengoed brede dossiers die we samen met de mensen brengen bij de stad Roeselare, de regionale overheid of bv. de Europese minister van werk. Waar mogelijk proberen we de krachten te bundelen met andere verenigingen.

We zijn bv. 3 jaar bezig geweest rond het thema huisvesting, waarbij we aanbevelingen hebben gedaan aan het CAW hoe woonbegeleiding mensen effectief kan vooruithelpen. We zagen ook bv. dat mensen met tewerkstellingsmaatregelen soms wel een premie krijgen, maar daardoor hun andere rechten binnen het sociale zekerheidssysteem niet kunnen opbouwen.”

Elise: “Een ander project is ‘Vinger aan de pols’, waarbij we onze mensen vragen waar ze drempels ervaren rond gezondheidszorg. Wat maakt dat jullie de stap niet zetten naar het ziekenhuis? Waarom stellen jullie een tandartsbezoek vaak uit? We zijn dan met de sociale dienst van het ziekenhuis, tandartsen, apothekers, mutualiteiten, en psychologen én onze mensen uit de doelgroep gaan samenzitten om te kijken hoe we die drempels konden verlagen.”

Steven: “Meestal neemt zo’n groter project een tweetal jaar in, waarbij onze mensen een thema aanbrengen, we dan vervolgens gaan samenzitten met actoren uit het middenveld om te bekijken of en hoe zij aan de noden kunnen tegemoet komen. We trachten dan een gulden middenweg te zoeken en gaan van daaruit beleidsaanbevelingen doen om verandering teweeg te brengen.”

Open deur

Elise: “Ons huisje, hier in de Gitsestraat, staat op voor iedereen. Mensen komen direct binnen in onze ontmoetingsruimte. Er staat koffie voor hen klaar, er is een printmachine en er is wifi. We hebben een redelijk vast publiek, waardoor de drempel om erbij aan te sluiten misschien wat hoger is, maar we ontmoeten bv. ook nieuwe mensen doordat sociale diensten jongeren de weg naar hier wijzen."

Caritas Hulpbetoon geeft financiële ondersteuning voor de renovatie van een nieuw, groter onderkomen voor 't Hope vzw in de Desiré Mergaertstraat 32.

We gaan geen individueel traject aan met de jongeren, daarvoor zijn er andere sociale diensten, maar wij proberen de ondersteuning te zijn van de jongere. We willen er zijn voor hen, zodat ze zich op hun gemak voelen. We luisteren naar hen en nemen de tijd om hen op hun verhaal te laten komen over allerlei levensdomeinen. En dan is het kwestie van de connectie met de verschillende hulpverleningsdiensten. Maar de mensen moeten weten dat er niet per sé iets aan hun verhaal vasthangt, er worden geen voorwaarden gesteld.

Steven Decuypere

Voorzitter 't Hope vzw

Elise: "We gaan geen individueel traject aan met de jongeren, daarvoor zijn er andere sociale diensten, maar wij proberen de ondersteuning te zijn van de jongere.” Steven: “We willen er zijn voor hen, zodat ze zich op hun gemak voelen. We luisteren naar hen en nemen de tijd om hen op hun verhaal te laten komen over allerlei levensdomeinen. En dan is het kwestie van de connectie met de verschillende hulpverleningsdiensten.” Elise: “Maar de mensen moeten weten dat er niet per sé iets aan hun verhaal vasthangt, er worden geen voorwaarden gesteld.

We zijn momenteel met vijf beroepskrachten en een heleboel vrijwilligers.” Steven: “Iedereen die hier komt, neemt eigenlijk een taak op zich. Dat kan gaan van de plantjes water geven, tot een ontmoeting, activiteiten mee organiseren, op gesprek gaan bij lokale of regionale overheden, … Mensen met en zonder armoede ervaringen lopen hier door elkaar. Zij vormen één familie, één netwerk. We merken bij de doelgroep dat het niet altijd evident is om een netwerk rond je te hebben, waarop je kan bouwen.” Elise: “Jongeren geven aan dat het hier aanvoelt als hun thuis, een warme plek waar er niet vele moet, maar waar ze gewoon kunnen ‘zijn’. We bereiken meer dan 150 gezinnen. Er is een vaste groep die naar de activiteiten komen, en anderen die gewoon een keer binnenstappen.”

Onze doelgroep

Steven: “De mensen die we hier ontmoeten zijn zeer divers. Je ziet het niet altijd aan de mensen dat zij armoede ervaren of op straat slapen.” Elise: “Maar niet iedereen heeft een armoedeprobleem. We komen ook veel mensen tegen met een psychische kwetsbaarheid, jongeren die in de bijzondere jeugdzorg zitten en thuis moeilijkheden ervaren, jongeren die op zoek zijn naar een vrijetijdsaanbod en die geen aansluiting vinden bij het reguliere aanbod.”

Steven: “Maar ook eenzame mensen. Er was bv. Eddy, hij is ondertussen overleden. Hij kwam hier af en toe binnenwaaien voor een potje koffie. Op zijn begrafenis kwamen we te weten dat hij zijn familie al 25 jaar niet meer had ontmoet. Wij waren de laatste 20 jaar van zijn leven zijn netwerk. Samen met zijn familie hebben we gezorgd voor een waardig afscheid, waarbij ook zijn vrienden van hier een herinnering naar voren hebben gebracht. Ik denk dat Eddy op dat moment in zijn leven zodanig met zichzelf in de knoop zat dat hij misschien niet de gemakkelijkste mens was voor zijn familie.

Maar eigenlijk hebben wij er zelf het raden naar, want voor ons speelt hun verleden geen rol. We hebben hier ook al mensen ontmoet met een detentieverleden of een zware verslavingsproblematiek. We proberen daar barmhartig mee om te gaan en daardoor te kijken naar de persoon.” Elise: “Je verleden doet er niet toe, je bent welkom.” Steven: “Het is enkel een probleem wanneer het de werking belemmert. Wanneer iemand bv. onder invloed is en het belast de groep, dan moeten we actie ondernemen.” Elise: “We laten het er dan niet bij, of we sluiten de persoon dan niet uit onze werking uit, maar we gaan er individueel wel een gesprek mee aan hoe we dit voor de toekomst kunnen voorkomen.”

Steven: “We gaan regelmatig individuele contactmomenten aan, huisbezoeken, of afspraken op plekken waar mensen zich goed en veilig voelen, zodanig dat we een vertrouwensband aangaan met de mensen. We werken er dan systematisch naartoe dat ze naar de werking kunnen komen. Als je eenmaal het vertrouwen krijgt, zie je soms dat mensen verborgen talenten hebben. We werken op het tempo van de mensen.”

Ervaringsdeskundige aan het woord

Axl: “Ik ben hier 14 jaar geleden terechtgekomen via de ‘Leefgroep Onze Kinderen’. De eerste keer speelden we gezelschapsspellen, de tweede keer deden we een stadsspel. In het begin kwam ik langs bij ’t Hope om weg te zijn van de leefgroep, er was daar niet veel om te doen. Hier is het een zotte bende, iedereen is hier vriendelijk. We doen hier toffe activiteiten zoals paintball, bowling, schaatsen, … Obi en ik hebben meegewerkt aan Soundscapes. We hebben een lied geschreven, over een plek waar we vaak naartoe gaan. In een studio hebben we dan alles ingesproken en er hip hop beats onder gezet.” Elise: “In de studio van dj-collectief Olsan, van rapper Dieter Meeuws en dj SNS, hier in Roeselare, hebben we geleerd over hip hop en hebben we alles mogen opnemen.”

LIEDJE mentaal welzijn

Axl: “Mijn ouders konden niet voor mij en mijn zussen zorgen. De jeugdrechter heeft ons dan in een leefgroep gestoken. Ik heb dan van mijn 5 jaar tot mijn 17 jaar in die leefgroep gewoond. Ik heb nog wel kansen gegeven aan mijn moeder, maar op den duur waren die kansen op en heb ik dat hoofdstuk afgesloten. Ik heb geen contact meer met mijn ouders. Ik heb nog 9 zussen en 5 broers. Met sommigen van hen heb ik nog wel contact. 3 van mijn zussen zijn mee in mijn leefgroep terecht gekomen, de andere elders. Het was een ingewikkelde gezinssituatie. Ik probeer het anders te doen dan mijn ouders. Ik had een vriendin en heb er een kindje mee, maar de relatie is stukgelopen. Mijn kindje zit in de week op internaat en is in het weekend bij mijn vriendin. Ik ben aan het vechten bij de rechtbank opdat ik mijn kindje ook kan zien. Hier bij ‘t Hope kan ik mijn verhaal af en toe kwijt.” Steven: “Toen Axl hier in het begin kwam, had hij meer pit. Ondertussen is hij wat rustiger en meer volwassen.” Axl: “Ik kom hier nog altijd langs, want ik voel me hier op mijn plek. Ik vind het moeilijk om mijn verwachtingen soms waar te maken. Dus ik kijk niet direct naar de toekomst, maar van dag op dag. Ik woon nu alleen op een appartementje en het OCMW doet mijn budgetbeheer.”

Enkele getuigenissen

Elise: “We zien veel mensen hier van jongs af aan. We zien hen opgroeien en staan naast hun in de keuzes die ze maken in het leven. Soms is het heel klein wat we doen.” Steven: “Soms komen er hier daklozen langs, die blij zijn dat ze hier kunnen opwarmen en wat water kunnen drinken, zodat ze er weer tegen kunnen voor de rest van de dag.”

Elise: “Ik ging tijden de Covid-pandemie pakketjes rondbrengen, en merkte dat één van de daklozen een doorganswoning had gekregen. Hij zag er goed uit, gaf wel toe dat de woning een beetje te groot was voor hem alleen. Zo’n klein succes deed me goed. Maar evengoed komen we verhalen tegen die niet goed aflopen.” Steven: “Soms zit de kwetsuur of het trauma bij mensen zo diep, dat je, ookal komen ze hier langs, hun eenzaamheid niet kan wegnemen.

Jana* had bij haar thuis een gebroken relatie van jongs af aan. Ze mocht niet meer naar huis, omdat er geen fysisch maar psychisch geweld was. Ze kwam in de bijzondere jeugdzorg terecht. Via via kwam ze in onze jeugdwerking terecht. Ze was sterk getraumatiseerd en was haar geloof in de wereld kwijt. Het was zeer moeilijk om met haar connectie te maken. Het feit dat hier eigenlijk niets moet, maar veel mag, deed haar uiteindelijk openen. Ze zei in het begin niet veel, deed niet mee aan de groepsactiviteiten, ze zat hier op haar eentje. Bij een concreet project is ze plots beginnen te vertellen over waar ze vastzat met haarzelf en de kwaadheid die ze voelde. Ze was toen net meerderjarig: ze moest alleen gaan wonen, zelf werk zoeken, haar administratie doen. Wij zijn veel mee geweest in al die levensdomeinen, niet om haar te zeggen wat ze allemaal moest doen, maar om haar te informeren en te ondersteunen. We hebben haar gemotiveerd om te blijven studeren. Ze heeft uiteindelijk haar diploma van kinderbegeleidster behaald. Ik herinner me de ontelbare keren dat we haar moesten oppeppen, omdat ze bv. een opdracht van school niet snapte. Ze kon het thuis niet gaan vragen, hoe ze zelfstandig moest leren wonen, hoe ze een appartement moest verzorgen, hoe ze een sollicitatiebrief moest schrijven. We vingen haar ontgoocheling op na sollicitaties. Niet alles is opgelost, nee, maar ze heeft een diploma en slaagt erin om alleen te wonen.” Elise: “Ze is ondertussen zelf pleegmoeder. Dat doet ze vanuit haar eigen levenservaring maar ook door het talent dat ze heeft om met kinderen om te gaan. Ze slaat niet zomaar meer in paniek, maar heeft geleerd hoe ze met een probleem moet omgaan. Soms grijpt ze nog terug naar hier, maar er zijn zeker stappen gezet.”

Steven: “Het is niet onze bedoeling om de mensen hier zolang mogelijk te houden. Ik vind het fijn als mensen ons komen zeggen dat ze nu even niet meer willen langskomen en dat ze het zelfstandig willen aanpakken. Maar als er een crisissituatie is, merken we evengoed dat ze de weg terugvinden naar hier.”

* Fictieve naam