| Caritas

In het kort

Solidariteitsproject opgericht door twee vriendinnen in 2016 in Brussel
BruZelle wil de toegang tot maandverband vereenvoudigen voor mensen in armoede die al dan niet dakloos zijn.
BruZelle brengt gemeenschappen samen rond de thema’s: menstruele precariteit, menstruele kwetsbaarheid of menstruatie-armoede
Niet alleen in Brussel, maar ook in Vlaanderen en Wallonië

Een beetje historiek

Voorzitter Veronica Martinez vertelt: “Onze organisatie is organisch gegroeid vanuit een ontmoeting die ik had op straat in Brussel. In de metro, op weg naar de cinema, raakte ik met iemand aan de praat. Ik vroeg of ik hulp kon bieden. De vrouw in kwestie sloeg mijn aanbod af, tenzij ik misschien wat maandverband had. Ze vertelde me dat er in de dagopvang voor daklozen maar sporadisch hygiënische producten voorhanden waren.”

Datzelfde jaar, 2016, kwam ook de film ‘I, Daniel Blake’ van Ken Loach uit. Daarin kwam Veronica het thema opnieuw tegen. Het hoofdpersonage had er net genoeg geld om te eten, en moest dan bv. haar hygiënische producten stelen. Veronica en een vriendin, Valérie Machiels deelden de idee dat er iets moest gedaan worden aan deze ‘vergeten’ hygiënische noden van vrouwen in armoede. Ze startten in oktober 2016 een solidariteitsproject in die zin op.

In januari 2017 kreeg hun werking een juridische structuur met de oprichting van vzw BruZelle (De naam staat voor ‘Brussel’ – ‘Ze/Elle’). Daklozencentra en OCMW’s zetten niet in op een structureel aanbod aan hygiënische producten. Daarom spraken Veronica en Valérie aanvankelijk familie en vrienden aan. Ze vonden het systeem van inzameldozen uit. Deze dozen verspreidden ze in scholen, culturele centra, winkels en apotheken, met de bedoeling dat mensen er ongebruikte, nog gesloten, hygiënische producten in achterlieten. BruZelle begon met naainamiddagen en -avonden. Vrijwilligers kwamen samen om stoffen zakjes te naaien, waarin de maandverbanden werden gebundeld.

In Namen bleek er al een groepje vrijwilligers, rond Sophie Dube, zich voor hetzelfde doel in te zetten. Zij werden in 2018 een antenne van BruZelle. In 2019 bouwde BruZelle ook een werking uit in Charleroi. Tessa Rasmussen en Sara Stala zijn sinds september 2019 vrijwilliger en bouwen de werking in Vlaanderen verder uit.

Vrijwilliger Sara vertelt ons hoe ze zelf bij BruZelle terechtkwam: “Ik werkte in Victor in Antwerpen: een centrum voor nachtopvang van daklozen van het CAW. De vrouwen kregen er één à twee maandverbanden, wanneer ze erom vroegen. Ze dienden dus elke keer opnieuw hun schaamte te overwinnen om bij elke hygiënebeurt er weer naar te vragen. Het waren er van die dikke, onaangename. Ik gaf hen soms stiekem wat meerdere. In de winter waren gezinnen ook welkom in de nachtopvang. De tieners waren bang dat de dikke maandverbanden zichtbaar waren onder hun kledij. We kregen veel donaties van de moslimgemeenschap. Ik begon hen specifiek naar maandverband te vragen. Ik besefte dat ik de nood aan hygiënische producten bij deze vrouwen niet naast me neer kon leggen.”

Dagelijkse werking

Wanneer we op bezoek gaan bij BruZelle, komen de ‘Everladies’ op bezoek. Een groep goedlachse vrouwen steekt er de handen uit de mouwen. We spreken met sociaal werker Vanessa van het gemeenschapscentrum ‘Everna’ van Evere. “De mensen die in ons gemeenschapscentrum het ontbijt organiseerden, opperden de idee om zich in te zetten voor een goed doel.”, vertelt ze. “Vorig jaar bakten we cake voor een vluchthuis, dit jaar hebben we voor BruZelle gekozen. Veronica is in Everna komen toelichten waarvoor de vzw staat. Ze bezorgde ons inzameldozen die we konden personaliseren met onze kleuren. Wij organiseerden een inzamelactie van maandverbanden, we naaiden zakjes. Deze avond komen we hier de zakjes vullen, die BruZelle dan op haar beurt zal verspreiden.”

“We zijn verrast hoeveel mensen willen helpen”, zegt Veronica. “We hebben onderschat dat ons werk ook gemeenschapsbouwend en creatief kan zijn. BruZelle is er voor mensen door mensen.”

Vrijwilliger Tessa licht toe: “Niet iedere sociale organisatie legt het hele parcours af. We krijgen stof van donateurs. Vrijwilligers en partners uit de sociale werkplaatsen, gemeenschapscentra en naaiclubs maken er zakjes van. In workshops worden de stoffen zakjes dan weer gevuld met de maandverbanden. Ieder herbruikbaar zakje dient om 20 maandverbanden te bundelen. Het zakje zorgt ervoor dat de maandverbanden afgesloten, onzichtbaar, zijn, en bespaart de mensen van een schaamtegevoel.”

“En uiteindelijk delen we de zakjes weer uit. We werken daarvoor samen met OCMW’s, centra voor dag- en nachtopvang voor dakloze vrouwen, voedselbanken, moederhuizen, universitaire sociale kruideniers, NGO’s die werken in vluchtelingenkampen en kraakpanden. We houden ook permanenties in ons kantoor in Brussel, waar mensen de maandverbanden kunnen komen ophalen, of trekken zelf de straat op.”

Veronica: “We werken in vertrouwen, zonder contract. We kunnen niet garanderen dat we elke maand dezelfde hoeveelheid maandverbanden kunnen doneren, want we zijn op onze beurt ook afhankelijk van donaties. We houden het bewust zo eenvoudig mogelijk. De inzameldozen zijn bv. winkeldozen, bananendozen. Het enige wat we vragen is om ons logo erop te plaatsen. In Brussel zijn er op die manier al 67 inzamelpunten.”

“Naast onze operationele hulpverlening is sensibilisering een tweede belangrijke functie binnen onze organisatie”, vertelt vrijwilliger Sara. “We presenteren onze werking bij verschillende organisaties. Zo vonden we gehoor bij onder meer Femma, Flair, Femme Actuelle, … . We zijn blij met de aandacht, maar we zijn er daarmee nog niet. Menstruatie-armoede blijft jammer genoeg nog te vaak onder de radar en in de taboesfeer hangen.”