Opgroeien en openbloeien op de weg

Kansen voor rondtrekkende kinderen en jongeren

Met dit project richten we ons op kinderen en jongeren uit de gemeenschap van rondtrekkenden die vaak vergeten worden of geen aansluiting vinden in de maatschappij. Dit project wil verbinding creëren door een onderwijsaanbod op maat te ontwikkelen dat wel aangepast is aan hun manier van leven. Dankzij het leren lezen en schrijven en het ontdekken van culturele activiteiten kunnen deze kinderen en jongeren nieuwe vaardigheden ontwikkelen in een veilige en vertrouwde omgeving.

Projectduur

1 januari 2024 - 31 december 2024

Met steun van De Warmste Week

Het project 'Opgroeien en openbloeien op de weg' van Caritas Vlaanderen werd geselecteerd door De Warmste Week als één van haar projecten rond 'opgroeien zonder zorgen'. 

Waarom dit project?

Op basis van onze frequente contacten met rondtrekkende families, merken we dat het gebrek aan onderwijs van de kinderen een belangrijk en veel voorkomend probleem is. Hoewel ouders overtuigd zijn van het belang van scholing en geletterdheid, leeft er nog veel wantrouwen tegenover de scholen en de samenleving in het algemeen. Onze ervaring wijst uit dat ouders en kinderen bang zijn om afgewezen of gediscrimineerd te worden vanwege hun afkomst. Door hun nomadische levensstijl is het daarnaast moeilijk om te participeren aan het reguliere onderwijsaanbod en daar vertrouwdheid op te bouwen. Het merendeel van deze kinderen kan daarom niet, of slechts zeer beperkt, lezen of schrijven. We wensen hen te ondersteunen door laagdrempelige leerkansen op maat te bieden en willen hun leefwereld nog verbreden.

Hoe willen we ons project realiseren?

De projectmiddelen worden ingezet om aan kinderen van rondtrekkende bevolgingsgroepen de kennis van de moedertaal aan te leren (rekenen, lezen en schrijven), door middel van de ontwikkeling van aangepaste leervormen en hulpmiddelen, inclusief digitale, die tevens toelaten om de studie te onderhouden, ook wanneer het gezin rondtrekt. Het gaat om een pilootproject, dat later kan worden uitgebreid. We werken outreachend en samen met vrijwilligers: op verschillende pleisterplaatsen waar de gezinnen afwisselend verblijven, richten we een contactpunt in om gezinsvolgend de kinderen te blijven opvolgen.

Caritas Vlaanderen ondersteunt met het project Referentieadressen een honderdtal rondtrekkende families, vaak gezinnen met kinderen. Dankzij haar werking met de doelgroep heeft Caritas een vertrouwensrelatie met de ouders kunnen opbouwen die het mogelijk maakt om andere mogelijkheden voor deze kinderen en jongeren te introduceren. 

We willen de kinderen van rondtrekkende bevolkingsgroepen op een veilige en vertrouwde manier laten kennismaken met een leefwereld die niet de hunne is (namelijk het onderwijs) maar die boordevol (onbekende) kansen, ontmoetingen en plezier zit. En waarrond we ook ontmoetings- en ontdekkingsactiviteiten willen organiseren.

We leren kinderen en jongeren zonder schoolervaring rekenen, lezen en schrijven met behulp van (digitale) methodes: letters herkennen, nieuwe woorden leren, luisteren naar verhalen, op een leuke manier een tekst lezen, basiswoorden en -zinnen schrijven, enz.  Daarnaast ontwikkelen ze hun sociale vaardigheden via ontmoetingen en culturele activiteiten zoals musea ontdekken, mensen met andere achtergronden ontmoeten of groepsspelen. 

Welke verandering of impact beogen we met ons project voor de doelgroep?

Wat we vooral willen bereiken met dit project is rondtrekkende kinderen en jongeren in kwetsbare situaties vaardigheden laten ontwikkelen waardoor zij hun kansen vergroten om als volwaardige burger te participeren aan de samenleving. We beogen ook een groter zelfvertrouwen en vertrouwen in de school als instituut, zodat we met dit project mee bruggen kunnen bouwen naar regulier onderwijs en de kinderen zelfstandig zouden deelnemen aan sociale en culturele activiteiten in de samenleving.

Hoe past ons project in het kader van het thema 'Opgroeien zonder zorgen'?

Het project betrekt kinderen en jongeren uit een groep van gemarginaliseerde mensen die in de samenleving geen toegang hebben tot een vorm van onderwijs die aangepast is aan hun manier van leven. Toch hebben ook deze kinderen en jongeren het recht om te leren en op te groeien in een passende en veilige omgeving, ongeacht de moeilijkheden die zij ondervinden door hun rondtrekkend bestaan. Ze hebben het recht om te leren lezen en schrijven, en om te kunnen dromen van andere vooruitzichten voor de toekomst. Bovendien bevinden de gezinnen zich door frequente verplaatsingen om een verblijfplaats te vinden altijd in een onstabiele situatie en dit zorgt voor angst en onzekerheid bij de gezinsleden, en een gebrek aan vertrouwen om zich open te stellen voor de samenleving. De educatieve en culturele activiteiten die we zullen ontplooien, zullen de kinderen en jongeren in staat stellen zich te ontplooien. Daarnaast is het ook zeer belangrijk om de ouders te betrekken in dit proces. Dat laat hen allen toe te leven en op te groeien in een meer onbezorgde omgeving.